Hannah Hoekstra, actrice  

Kunst laat je het echte leven doorvoelen 

'Het kleeft een beetje aan mij dat ik altijd heftige rollen krijg. Ik doe dat graag, het verbreedt mijn horizon. Ook de voorstelling Een Duits leven, die ik speelde bij Theater Na de Dam, grijpt het publiek bij de keel. De monoloog ging over de onbetrouwbaarheid van ons moreel kompas. Ik speelde Brunhilde Pomsel, de secretaresse van Hitlers minister van propaganda Joseph Goebbels. Brunhilde bewoog zich tussen de grootste misdadigers van de vorige eeuw en toch was ze nooit helemaal op de hoogte van wat er om haar heen gebeurde. Althans, dat hield ze tot het eind van haar leven vol. Ze had zich nooit zo geïnteresseerd voor politiek en schuldgevoel had ze nooit gekend. Het stuk laat zien hoe makkelijk mensen hun beeld van de realiteit kunnen aanpassen om maar geen gewetensnood te krijgen. Dat verhaal kun je zo naar onze eigen tijd en je eigen leven verplaatsen. Zo’n rol grijpt niet alleen het publiek, maar ook mij. Ik realiseerde me dat ik net zo oud ben als Brunhilde was toen ze voor Hitlers propagandaminister Goebbels ging werken. Het stuk gaat over de Tweede Wereldoorlog, maar het resoneert met allemaal situaties die niet in de haak zijn en die je als jonge vrouw om je heen ziet gebeuren. Dingen waar je ook makkelijk omheen zou kunnen kijken.'   

​​​

'Het stuk laat zien hoe makkelijk mensen hun beeld van de realiteit kunnen aanpassen om maar geen gewetensnood te krijgen.'

​

'De kracht van kunst zit ‘m in mensen in beweging te krijgen, mensen te ontroeren en na te laten denken over zaken waar ze tussen leven en vaak gedachteloos langsheen gaan. Ik weet nog dat ik een tijd geleden een heftige voorstelling van de Toneelschuur speelde en na afloop er een moeder en zoon naar me toe kwamen en mij vertelden dat ze helemaal flabbergasted waren. Ze behoorden niet tot het typische toneelpubliek en hadden zich vergist want ze dachten eigenlijk dat ze naar een filmvoorstelling gingen. Na het einde heette het stuk en het ging over twee mensen in een schuilkelder nadat de bom is gevallen. Het ging over de duistere kant van de mens in moeilijke tijden. Hoe lang kunnen mensen elkaar verdragen? Zo’n ervaring in een schuilkelder hadden die die moeder en zoon nooit meegemaakt of ook maar kunnen bedenken. Als het goed is laat theater je doorvoelen wat er dan met je gebeurt. Met kunst kun je mensen in beweging brengen. Ik weet nog dat ik als kind de film Mathilde zag, dat ging over een meisje dat dingen met haar ogen in beweging bracht. Ik ging dat vervolgens thuis zelf ook proberen, spullen daadwerkelijk bewegen met mijn ogen. Feitelijk is dat wat een acteur doet, gevoelens en emoties in beweging zetten zodat mensen dat meenemen naar hun dagelijkse leven.'  

​​​

'De kracht van kunst zit ‘m in mensen in beweging te krijgen, mensen te ontroeren en na te laten denken over zaken waar ze tussen leven en vaak gedachteloos langsheen gaan.'

​

'Mijn zus leest en ziet alles wat met de Tweede Wereldoorlog te maken heeft. Dat heb ik veel minder, maar de verhalen die erover worden verteld grijpen mij wel. Ook al is het inmiddels meer dan 75 jaar geleden en we nog steeds in een wereld leven waarin de meest gruwelijke dingen gebeuren. Daar staan wij niet al te veel bij stil in ons land, gelukkig maar. Maar het is heel bijzonder dat we in een maatschappij leven waarin we ons heel beschermd kunnen voelen. Ook als ik in het buitenland ben, ga ik er stilzwijgend vanuit dat als ik iemand van de politie tref dat die persoon mij komt helpen als ik in nood ben. Bijzonder eigenlijk, want tegelijkertijd weet ik dat je daar op heel veel plekken in de wereld niet zomaar vanuit mag gaan. We hadden dat hier ook niet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het is bijna vanzelfsprekend dat we dat gevoel van vrede en veiligheid voor lief nemen. Mijn oma en opa hebben de oorlog in Rotterdam meegemaakt en hebben de angst gevoeld overheidsfunctionarissen niet te kunnen vertrouwen. Ikzelf heb een keer meegemaakt dat ik met een vriendinnetje aan het backpacken was en we door de politie ervan werden beschuldigd dat we een paar tomaten hadden gepikt. Dat was niet zo, maar ik weet nog dat ik het heel beangstigend vond hoe de politie ons benaderde. Heel bijzonder eigenlijk dat dit dan het meest beangstigende is wat ik als meisje heb meegemaakt. Goed dat er films en theater zijn om je er bewust van te maken dat het allemaal niet zo vanzelfsprekend is.'

 

[2021] 

​