Het mooiste van het werken bij Heineken vond ik het voorzichtig vooruitdenken. Het groeien, maar ook rekening houden met een lange traditie, met aandeelhouders en consumenten die allemaal een zorgvuldig opgebouwd verwachtingspatroon hebben bij het merk. Een bedrijf als Philips, waar ik lange tijd gewerkt heb, kan zich permitteren om te experimenteren met nieuwe producten. Soms lukt dat dan en soms niet. Dat is de kracht van Philips en dat verwachten mensen bij een bedrijf dat groot is geworden met zijn uitvindingen. Voor Heineken is dat anders. Dit bedrijf maakt een product dat in basis al eeuwen bestaat, dat weliswaar bepaalde kwaliteitsgaranties biedt, maar dat in wezen gewoon bier is. Een merk als Heineken kun je niet willekeurig veranderen. Het gaat meer om consistentie in kwaliteit en herkenbaarheid. Als je naar het beeldmerk van Heineken kijkt, zie je dat het in een aantal tientallen jaren stukje bij beetje veranderd is en meegegroeid is met de tijd. Van het etiket uit 1966 naar nu is een wereld van verschil. Een merk moet meeveranderen, maar mag niet anders worden. Het gaat om de geloofwaardigheid van je naam. Dat is het geheim van het succes. Het belangrijkste bij merkendenken is dat je als merk aardig gevonden wordt. Jonge productmanagers willen nog weleens denken dat het merk Heineken van hen is, maar dat is onzin. Het merk is van de consument, mensen voelen daar iets bij dat het van hen maakt. Daar moet je - plat gezegd - met je poten vanaf blijven.

 

Van het Heineken etiket uit 1966 naar nu is een wereld van verschil. Een merk moet meeveranderen, maar mag niet anders worden.

​

Kunst is iets anders dan de marketing van een product. Natuurlijk maak je ook daar gebruik van mooie beelden en muziek en natuurlijk ben je bezig na te denken welk gevoel je bij de consument wilt bereiken, maar het doel van een bedrijf is anders dan van een kunstenaar. Kunst moet niks willen verkopen, kunst moet alleen maar mooi van zichzelf zijn, een eigen verhaal vertellen. Desnoods ook als daar dan op het moment geen markt voor is. Dat is dan even pech voor de kunstenaar. Overigens is er niks mis mee dat een kunstenaar iets maakt dat zijn klanten mooi vinden. Natuurlijk moet een kunstenaar zijn eigen broek ophouden en zijn eigen kunst verkopen. Het is alleen spijtig dat de kunstgeschiedenis vaak gemaakt wordt door mensen die tijdens hun leven verguisd worden. Ik kan zelf geen kunst maken. Daar heb ik geen talent voor; een mens moet zijn beperkingen kennen. De één kan nu eenmaal iets uit het niets creëren, de ander is beter om dat consistent uit te bouwen. Ik ben ook geen kunstkenner, maar wel een levensgenieter. Ik hou van mooie dingen in het leven en daar hoort kunst ook bij. Als ik iets koop, is het ook voor een bepaalde kamer of ruimte. Niet omdat het een goede investering is of zo, maar gewoon omdat ik het mooi vind. Door mijn functie als bestuursvoorzitter had ik simpelweg geen tijd om me uitgebreid met de achtergronden van kunst bezig te houden. Maar voor mij is het zo dat je er gewoon van moet genieten. Net als mensen van voetbal kunnen genieten. Natuurlijk kun je dat ook op verschillende niveaus bekijken. Als Cruijff uitlegt hoe het spel precies gespeeld wordt, kun je daar van leren en meer van genieten. Je moet het aan de andere kant ook niet ingewikkelder maken dan het is. Ik hou van duidelijkheid. Zo zit ik zakelijk ook in elkaar. Het moet voor een organisatie duidelijk zijn wat de strategie is en wat de doelstellingen zijn.

​

'Je moet het niet ingewikkelder maken dan het is. Ik hou van duidelijkheid. Zo zit ik zakelijk ook in elkaar. Het moet voor een organisatie duidelijk zijn wat de strategie is en wat de doelstellingen zijn.'

​

Ik vind het belangrijk dat een bedrijf een eigen cultuur heeft. Maar ik vind ook dat er altijd ruimte moet zijn voor frisse ideeën, voor andersdenkenden. Ik heb jaren in het buitenland gewoond en gewerkt en dan krijg je ook wel meer affiniteit met het andere. Ik hou ook van muziek uit andere culturen. Ik heb bij het huwelijk van Alexander en Máxima niet zitten snotteren in de Nieuwe Kerk, maar ik vond de tango Adios Nonino van Astor Piazzolla wel prachtig. Ook de muziek van de Buena Vista Social Club spreekt me aan. Of het nu om werk gaat of dingen erbuiten, het gaat ook om het sociale gebeuren eromheen. Het moet  – zoals we dat bij Heineken noemen – een beetje bierig zijn. Dat heeft te maken met gezelligheid en openheid. Dat heb je ook bij een van mijn hobby’s opera. Daar ga je niet in je eentje naar luisteren, daar ga je heen met je familie en je vrienden en daar praat je dan over. De verhalen van de opera’s ontstijgen de kasteelromannetjes nauwelijks, maar de muziek en het spektakel zijn de elementen waar het om gaat. Ik hou van de makkelijk in het gehoor liggende Mozart, van Italiaanse opera, maar ook van Russische componisten als Prokovjev. Als je een hele dag in de cijfers en in vergaderingen hebt gezeten is het heerlijk om je ’s avonds met andere dingen bezig te houden. Zo zie ik kunst ook. Het zorgt voor ontspanning, maar dan met een intellectuele uitdaging. Kunst is misschien ook wel een beetje elitair. Het is vaak niet makkelijk en juist dat maakt het interessant.  

 

Bij een modern werk van Mondriaan, waar je bijvoorbeeld alleen één kleurvlak ziet, voel ik niks. Dan denk ik alleen: wat ongelofelijk knap van die kunstenaar om mensen daarin te laten trappen. Een goede marketingman!

 

Bij ons huis in Toscane hebben we aan het zwembad een enorm beeld laten plaatsen van de Venezolaanse kunstenares Maria Gamundi. De kunstenares woont al vele jaren in Italië, maar laat in haar beelden nog haar Venezolaanse emotie en ziel zien. Het is een expliciet vrouwelijk naakt, zeer uitdagend. Het beeld lijkt te dromen, te denken en te observeren en blijft je - waar je ook staat - uitdagend aankijken. In onze Westerse kunst drukken beelden vaak geen emotie uit, maar meer een koele afstandelijkheid. In andere culturen zie je dat beelden vaak juist veel emotie en expressie tonen. Dat spreekt me aan. Iedereen die bij ons thuiskomt, wil het beeld ook aanraken. Het heeft een hoge aaibaarheidsfactor. Misschien wordt het ooit nog weleens om een aantal punten zo geërodeerd als de voet van Petrus in de Sint Pieter in Rome. Dat zal dan waarschijnlijk niet haar voet zijn. De beelden van Rodin spreken me ook aan, ook omdat die expressie hebben en emotie tonen. Ik hou van het andere, maar ben ook gewoon een nuchtere Nederlander. Ik hou van het Hollandse licht. ’s Morgens, ’s middags in het voorjaar of najaar, ons Nederlandse licht is zo uniek, dat kom je nergens in de wereld zo tegen. Alleen Hollandse schilders kunnen dat goed schilderen. Vermeer kon op een prachtige manier licht schilderen, maar die beelden zijn me te lieflijk. Waar ik ook van hou is de sfeer die impressionisten op hun doeken brengen. De onderwerpen die ze schilderen - de luchten, het licht, het vrolijke stadsleven, het Franse joie de vivre - spreken me aan en maken me vrolijk. Ook de zonnige schilderijen die Van Gogh in de Provence maakte en de exotische werken van Gauguin hebben sfeer. Sommige kunstenaars vind ik knap, maar heb ik verder weinig mee. Het bekende werk van Mondriaan vind ik knap, maar doet mij weinig. Ik heb vroeg werk van Mondriaan gezien en daarin toont hij zich een vaardig kunstenaar. Bij een modern werk waar je bijvoorbeeld alleen één kleurvlak ziet, voel ik niks. Dan denk ik alleen: wat ongelofelijk knap van die kunstenaar om mensen daarin te laten trappen. Een goede marketingman!

 

​