Business lunch met Catawiki-oprichter René Schoenmakers
COMIC DREAM
Veilingsite Catawiki is een van de grote Nederlandse internetsuccessen van dit moment. Een bedrijf dat wars is van het hippe startup circuit, maar vanuit het noordoosten van Nederland de internationale veilingwereld op zijn kop zet. René Schoenmakers (46) vertelt hoe.
Je studeerde in Rotterdam Econometrics en Information Technology. In 1994 schreef je een scriptie over internet. Hoe stond internet er toen voor?
‘Ik herinner me dat er toen maar een handvol websites in Nederland waren en maar eentje waar je iets kon bestellen: de Fleurop site met bloemen. Handel drijven via internet vond ik zo veelbelovend dat ik daar perse iets mee wilde doen na mijn afstuderen. Ik vond mijn eerste baan bij PTT Research waar ik eerst managers ging uitleggen wat internet eigenlijk was. Heel interessant vond iedereen mijn verhaal, maar dat het ook heel belangrijk ging worden voor een telecommunicatiebedrijf als de PTT, dat snapten velen toen nog niet. Vreemd vond ik dat. Later ging ik met mijn collega Marco Jansen bij KPN websites ontwikkelen en overal om ons heen zagen we cowboys die zich aanboden als webbouwers. Ik dacht toen: dat kan ik beter en ik ben toen eind jaren negentig met een webbouwbedrijf begonnen dat ik na acht jaar weer verkocht. Liever wilde ik iets voor mezelf doen, niet alleen uren verkopen aan mensen die het vaak maar half snapten en waar vaak het budget een probleem was. Ik wilde alles in eigen hand hebben. Marco en ik wilden altijd al graag nog eens samen een bedrijf starten en dat werd Catawiki. Vanaf scratch, op zolder.’
Catawiki is begonnen met stripboeken. Wat heb je daarmee?
‘Als kind spaarde ik al stripboeken en vaak was ik op rommelmarkten en beurzen te vinden. Vooral Kuifje vond ik geweldig. Kuifje is groot onder verzamelaars, voor originele tekeningen worden soms wel miljoenen betaald. Op rommelmarkten kocht ik mijn eerste drukken met harde kaft en linnen rug voor bijna niks. Originele Kuifje-albums in het Frans doen op Catawiki inmiddels soms wel 20.000 euro.’
Wat is het bijzondere van Catawiki?
‘Bij eBay zat ik als stripboekenverzamelaar vaak uren door heel veel oninteressante pagina’s heen te ploegen. Dit bracht me op het idee van veilingen met curatie: een deskundige die een selectie voor je maakt en de rotzooi er al uit filtert. Het leek me dat een veiling heel lastig out of the blue te starten is omdat je meteen veel kopers en verkopers nodig hebt. Daarom zijn we eerst gestart met het opbouwen van een community rond een catalogus met verzamelobjecten, die iedereen kon aanvullen en waarin iedereen zijn verzameling bij kon houden. Toen de community groot genoeg was, zijn we eind 2011 met het veilingidee gestart. Wij hebben daar toen veilingmeesters aan toegevoegd en het systeem waarbij wij het geld onder ons houden tot de koper zijn objecten veilig in huis heeft. In het begin deden we alleen echte verzamelobjecten als postzegels, munten, dinky toys, modeltreinen etc. Later zijn we dat gaan uitbreiden naar bijzondere objecten zoals horloges, sieraden, kunst, oldtimers en bijzondere wijnen. De bedragen werden ook steeds hoger. Een gesigneerde Fender Stratocaster van Kurt Cobain bijvoorbeeld bracht ruim vijftienduizend euro op.’
Bij Catawiki gaat het heel erg over technologie, hoe menselijk is dat nog?
‘We zijn erg data driven. Wij doen niets zonder het te testen. Zo werkt dat bij de meeste succesvolle internetbedrijven. Er is zelfs een succesvolle voetbalclub die zo werkt, FC Midtjylland in Denemarken. De voorzitter van die club is analist en op basis van statistische analyses worden de spelers er zo gescout en beter gemaakt. De club staat wel bovenaan in de Deense eredivisie. Wij werken hetzelfde: niet op gevoel, maar testend. Ondanks dat we heel erg datagedreven zijn, vertrouw ik heel erg in mijn intuïtie. We zijn doorgegaan met oldtimers toen het in het begin heel slecht liep en velen, waaronder onze raad van commissarissen, zei dat we er maar mee moesten stoppen.’
Wat is eigenlijk het verdienmodel van Catawiki?
‘Het verdienmodel is simpel: wij ontvangen 12,5 procent commissie aan de verkoperskant en 9 procent aan de koperskant. Catawiki veilt inmiddels 35 duizend kavels per week, richting twee miljoen veilingen per jaar dus. We hebben veertien miljoen unieke bezoekers per maand die samen honderden miljoenen omzet per jaar maken.’
Wat vindt het traditionele veilingwezen van jullie?
‘In het begin namen veilinghuizen als Christie’s en Sotheby’s ons nog niet echt serieus, ze zeiden dat je dure zaken niet zonder kijkdagen kon veilen. Inmiddels zijn we in de meeste Europese landen echt een hele grote speler in de kunstmarkt. Volgens de traditionele veilinghuizen konden wij alleen de onderkant van de markt doen, maar wij laten zien dat er via ons ook steeds meer duurdere objecten worden geveild, zoals een Dali beeld dat wegging voor 80.000 euro en een Mesdag voor 60 duizend euro.’
Is het vooral een goed idee, Catawiki?
‘Het belang van alleen het goede idee wordt vaak overschat. Het is niet zozeer geluk of wijsheid, maar eerder doorzetten. Er waren al classified sites en eBay, dus aanvankelijk was de markt wantrouwig over ons. Maar waar het over gaat is doen, testen en weer doorontwikkelen. En zoals Steve Jobs zei: het gaat om de details.’
Jullie werken niet bepaald vanuit het centrum van de wereld. Moet dat niet?
‘Ik hou van de mentaliteit van het noordoosten van Nederland. Mensen zijn hier nuchter en zonder kapsones, een beetje Rotterdams bijna, waar ik studeerde. Feitelijk kun je inmiddels overal in de wereld succesvolle internetbedrijven starten. Booking.com is ook gestart in Enschede. Wij zitten inmiddels ook in Amsterdam waar we veel internationaal talent vinden. Het belangrijkste vind ik dat je niet de hele tijd, op een hippe plek, bezig bent met allerlei startup events, netwerken, huisstijl en presentaties, maar dat je gewoon bezig bent met je product.’
Hoe zit het met jouw life work balance?
‘Er zijn jaren geweest dat ik Marco vaker zag dan mijn eigen gezin. Meestal waren we om middernacht nog aan het skypen over dingen die beter konden in ons bedrijf en op de website. Je moet vaak heel snel beslissen en leeft dus altijd ergens tussen orde en chaos. De formule I coureur Mario Andretti zie ooit: “If everything seems under control, you're just not going fast enough.” Zo was dat bij ons ook. We zijn inmiddels een bedrijf geworden met vijfhonderd mensen en groeiden van een ondernemers naar een managementfase. Sinds december zijn Marco en ik non executive boardmembers geworden. Ik heb nu meer tijd voor mijn gezin, zoals vanmiddag samen met mijn zoon voetbalschoenen kopen.’
Reis je veel?
‘Na mijn studie ben ik in m’n eentje drie maanden door Zuid-Amerika gaan trekken en met mijn zakenpartner Marco heb ik ook veel gereisd in India. Zo hebben we elkaar door en door leren kennen. Ook reisde ik regelmatig naar onze vestigingen in Italië, Spanje, Parijs en Berlijn. Van reizen leer je dat alles wat je als vanzelfsprekend aanneemt, helemaal niet zo logisch hoeft te zijn. Het anders doen dan men altijd gedaan heeft is precies wat we gedaan hebben bij Catawiki.’
Naast wie zou een keer willen zitten op een vlucht?
‘Ik zou wel een keer naast Kate Bush willen zitten. Running Up That Hill was het eerste singletje dat ik kocht. Haar muziek en stem waren compleet anders dan al het andere dat ik kende. In 2014 was ik bij het concert in Londen dat zij voor het eerst sinds 1978 gaf. Geweldig! Mooi vind ik dat ze nooit de gebaande paden heeft bewandeld en altijd heel erg met haar muziek bezig is geweest en niet met allerlei dingen er omheen. Daar herken ik mij sterk in.’
